Sonradan Görmelerin Sosyopsikolojisi

 Büyük evler, büyük arabalar, büyük takılar işte sonradan görmelerin dışsal belirtileri. Zevksizliğin hazin hâli. Minimalize edilmemiş yaşamlar ve devasa yapılara harcanan ömürler... Zenginliği hep bir kocamanlaştırma ve görünür hâle getirmenin sunduğu absürt biçemi. Bu toplumun kanayan yarası, sermest olmanın verdiği aklî melekeleri yitirme hâli  yani itidali elden bırakmak. Dehlizin içinde kaybolmak kayboldukça sınırı aşmak ve ne yazık ki boşa geçen bir ömrün ardından bırakılan hayıflanmalar. Sürekli başka istekleri doyurmak için verilen uğraş ama bunu tatmin edemeyince çileden çıkan dimağ. 

Sonradan görmeyi sadece sosyolojik olarak analiz etmek istiyordum fakat bunun sadece toplumsal dinamiklerle açıklanamayacağını bunun yanında ruhsal hâl ile beraber değerlendirerek bir sonuca varacağımı düşünüyorum. 

İnsanın geçmişte yaşadığı travmalar geleceğini şekillendirir. Ufak ayrıntıları göz ardı etmek bile yaşamın  bazı yönlerini es geçmek demektir. Kendini şimdi ve burada ispat etmenin çabasını sadece devasa olana yöneltmek geçmişte yaşanılan psikolojik darbelerin bir yönü olabilir. Örneğin sürekli olarak eziklik vurgusu yapılan bir çocuk büyüdüğünde kendini bu kompleksten kurtarmak için bu yönteme başvurabilir. Zihninin hâlâ bir yerinde aslında o eziklik psikolojisinden kurtulamadığını gösterir. 

Sonradan görmenin bir diğer yanı görgüsüzlükleri ayıp olarak görmemeleridir. Kabalık onlar için sıradan bir davranış şeklidir. Nezaket sahibi olmak onlar için bir zayıflık olarak algılanacaktır. Toplumsal ilişkilerde öne çıkmak için yani görünür hâle gelmek için sergilemeyeceği şey yoktur. Temel amaç kendisinin sürekli bahsedilen bir karakter olmasıdır. Doğru ve yanlış olmak umurlarında değildir önemli olan her daim popüleritesini korumaktır. 

İşaret parmağı hep onları gösterecektir. Devasa aynalarda kendini izleye izleye bir hâl olacaklardır. Küçük zevklerin tadını hiçbir zaman anlamayacaklar. Münzevi bir hayatın parçası olmak akıllarına esmez. Özel bir hayat çemberinde salınımlar çizmek hedefleri değil onlar magazin dünyasının basit bir paçavrası olmayı tercih edecekler.

Sonradan görmelerin uğrak yerleri tarihî alanlardan ziyade tüketim ve gösteriş bataklığı olan mekânlardır. Örneğin son zamanlarda en çok tercih edilen yerler arasında Dubai gibi şehirlerin olmasıdır. Dubai tarihî bir şehir değil. Önemli bir kültür destinasyonu da değil. Sadece gösteriş abidesi otellerin olması onları cezbedici hâle getirmiştir.

Yemek ve içecekte abartılı olmak, sokakta varlığını hissetirecek eylemler yapmak, kültür yerine popülizm kasmak, şiir ve romanı aşağılama onun yerine eğlenceyi savunma. Zamanı öldürmenin hoşnutluğundan bahsetme ve kendine yöneleni ayıplayıp onun içinde bulunduğu çukura çekme. Her hâliyle zavallılık.